Služenjem parastosa za sve poginule vojnike i ubijene civile u Prvom svjetskom ratu i polaganjem vijenaca i cvijeća na spomenik banu Svetislavu Milosavljeviću danas su u Banjaluci obilježene 102 godine od ulaska srpske vojske u ovaj grad.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Srpske Duško Milunović rekao je, nakon polaganja vijenaca i cvijeća, da je 21. novembra 1918. godine srpska vojska ušla u Banjaluku, a Srbi na ovim prostorima ugledali slobodu nakon viševjekovnog ropstva pod Turcima i 40 godina pod Austrougarima.
On je podsjetio da je srpska vojska “bila izbrisana sa svih spiskova, gotovo poražena”, i da je prešla albanske planine opterećena i bolešću i glađu i napadima Arnauta, te prešla u Grčku, vaskrsla na Solunskom frontu i pobijedila.
Milunović je rekao novinarima da su mnogi Srbi sa ovih prostora dali živote za slobodu u Prvom svjetskom ratu, dodajući da je u diviziji, koja je učestvovala u proboju Solunskog fronta, učestvovalo oko 25.000 boraca sa ovih prostora.
On je istakao da su Srbi podnijeli i najveće žrtve u tom ratu, gdje je stradalo gotovo 1,3 miliona Srba.
Pomoćnik ministra za boračko-invalidsku zaštitu Srbije Zoran Milošević rekao je da obilježavanjem dana ulaska srpske vojske u Banjaluku 1918. godine treba poručiti mladim generacijama da se sa ponosom sjećaju predaka koji su za slobodu dali ono najskuplje.
On je naglasio da je srpski narod uvijek ratovao za slobodu i da je svaka sloboda plaćena krvlju, navodeći podatke da je u Prvom svjetskom ratu više od 50 odsto stanovništva Srbije, starosti od 25 do 45 godina, položilo svoj život.
“Mi sa pravom moramo očekivati da se nama dozvoli ono što i svima – da budemo svoji na svome. Iako smo gubili puno života, nismo uspeli da budemo na jednoj teritoriji. Nadamo se da ćemo u jednom trenutku doći na to da živimo na jednoj teritoriji”, rekao je Milošević i dodao da Srbi i Srbija nemaju nikakvih problema da žive u miru i toleranciji sa svojim komšijama, sa svima onima koji im ne misle zlo.
Predsjednik Udruženja potomaka i poštovalaca oslobodilačkih ratova 1912-1918. godine Nebojša Kuštrinović ponosan je na pretke koji su donijeli slobodu, a koji su bili, kako je ocijenio, pomalo zaboravljeni nakon Drugog svjetskog rata.
Vijence i cvijeće položili su predstavnici institucija Republike Srpske – delegacija Narodne skupštine Republike Srpske koju su činili poslanici Srđan Mazalica, Marinko Dragišić i Srđan Todorović, ministar rada i boračko-invaldiske zaštite Srpske Duško Milunović i izaslanik predsjednika Republike Aleksandra Mićić.
Vijenac su položili i pomoćnik ministra za boračko-invalidsku zaštitu Srbije Zoran Milošević i konzul-žeran Srbije u Banjaluci Vesna Marinković.
Cvijeće su položili i predstavnici grada Banjaluka i boračkih organizacija proisteklih iz prethodnog rata.
Ovaj događaj obilježen je u organizaciji Odbora za njegovanje tradicija oslobodilačkih ratova vlada Republike Srpske i Srbije.
Vojnici srpske vojske iz sastava Prvog bataljona 13. pješadijskog puka “Hajduk Veljko” pod komandom majora Dragoljuba Bajalovića ušli su na Aranđelovdan 1918. godine u Banjaluku.
U Prvom svjetskom ratu poginulo je 1.300.000 Srba, odnosno 28 odsto srpske populacije – 53 odsto muškaraca u dobi od 25 do 45 godina.
Solunski front jedna je od najvećih operacija u Velikom ratu, čiji je rezultat bio kapitulacija Bugarske, Austrougarske i Njemačke, oslobođenje Srbije i prelazak srpske vojske u prekodrinske krajeve.
Izvor: Srna