Više od polovine novih slučajeva HIV infekcije u Evropi otkriva se prekasno za efikasno liječenje, upozoravaju Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) i Evropski centar za prevenciju i kontrolu bolesti bolesti (ECDC).
Oni ističu da se svake godine u Evropi registruje hiljade novodijagnostikovanih pacijenata, a da kasno otkrivanje značajno povećava rizik od teških komplikacija.
U izvještaju međunarodnih zdravstvenih organizacija se ističe da je hitno potrebno unaprijediti prevenciju, testiranje i javnu svijest o HIV-u, prenio je danas Juronjuz.
– Ne činimo dovoljno da uklonimo smrtonosne barijere stigme i diskriminacije koje sprečavaju ljude da urade jednostavan test – izjavio je direktor kancelarije SZO za Evropu Henri Klug.
Rano dijagnostikovanje, dodao je, “nije privilegija, već ključ za dug i zdrav život i zaustavljanje širenja HIV-a”.
Prema podacima SZO i ECDC, u Evropi je 2024. godine dijagnostikovano 105.922 novooboljelih, dok je od 1980-ih registrovano ukupno 2,68 miliona slučajeva.
Više od polovine svih prošlogodišnjih dijagnoza ocijenjeno je kao kasno postavljeno, a u 33,6 odsto slučajeva virus je otkriven u poodmakloj fazi.
Izvještaj ukazuje i na rast broja ljudi koji žive sa nedijagnostikovanim HIV-om, što se zaključuje na osnovu razlika između očekivanog i prijavljenog broja slučajeva.
Klug je situaciju opisao kao “tihu krizu koja podstiče prenošenje virusa”.
Uprkos tome što broj prijavljenih infekcija opada posljednju deceniju, uz izuzetak porasta poslije pandemije kovida-19 zbog većeg obima testiranja, eksperti upozoravaju da niže brojke ne moraju da znače manji rizik, već odlaganje dijagnostike koje vodi lošijim ishodima liječenja.
Najveći procenat kasnih dijagnoza u 2024. godini zabilježen je u Bosni i Hercegovini (80,6 odsto), Sjevernoj Makedoniji (74,5 odsto), Hrvatskoj (68,3 odsto) i Švedskoj (66,7 odsto), dok su najniže stope imale Finska (27 odsto) i Kipar (41 odsto).
HIV napada imunološki sistem i čini organizam podložnim drugim infekcijama, a bez adekvatnog liječenja može prerasti u AIDS.
Iako lijeka još nema, pravilna terapija omogućava potpuno kontrolisanje virusa i normalan život oboljelih.
U regionu Evrope prošle godine prijavljen je 7.161 slučaj AIDS-a, ali izvještaj napominje da broj nije potpun jer pojedine veće države, poput Njemačke, Španije i Švedske, nisu dostavile podatke.
Heteroseksualni intimni odnosi najčešći su put zaražavanja u Evropi 2024. godine i čine 62 odsto svih dijagnoza, zatim odnosi među muškarcima – 13 odsto i upotreba intravenskih narkotika – 12 odsto, ističe se u izvještaju.
