Povodom obilježavanja pedeset godina od katastrofalnog zemljotresa koji je 1969. pogodio Banjaluku, kao centralni događaj manifestacije biće otvorena izložba „Zemljotres u Banjaluci 1969: solidarnost, obnova i izgradnja“, 26. oktobra 2019. godine u 19 časova u Kulturnom centru Banski dvor, u Izložbenom salonu Svetislava Tise Milosavljevića.
Izložba je zajednički projekat Arhiva Republike Srpske, Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske i Udruženja arhivskih radnika Republike Srpske.
Izložba se realizuje pod pokroviteljstvom Grada Banjaluka.
Prije pedeset godina razoran zemljotres intenziteta 8,5 stepeni po Merkaliju sa epicentrom kod Banjaluke pogodio je sjeverno područje Bosanske Krajine. Zemljotres je razorio veliki dio građevinskog fundusa, načinio je ogromnu materijalnu štetu, a u tri najteže pogođene opštine – Banjaluci, Laktašima i Čelincu – odnio je 15 života, dok je više od hiljadu ljudi povrijeđeno.
Veliku izložbu sačinjavaju dva osnovna segmenta: istorijsko-arhivski i umjetnički, uz prateće sadržaje. Istorijsko-arhivski segment izložbe provodi nas kroz priču o istoriji Banjaluke kroz njena rušenja, obnavljanja i građenja od kraja Drugog svjetskog rata do 1980-ih godina. Ovaj segment podijeljen je na više poglavlja i donosi raznovrsne istorijske materijale u vidu fotografija, arhitektonskih nacrta, građevinskih projekata, novinskih naslovnica, razglednica, mapa i dokumenata. Najveći dio odnosi se na seriju razornih zemljotresa i njihove neposredne posljedice, dok prethodni i prateći dijelovi govore o razvoju, odnosno obnovi i urbanističkoj transformaciji grada u decenijama koje su prethodile, odnosno pratile zemljotres. U ovaj segment uključeni su arhivski filmovi i interaktivni elementi.
Umjetnički segment izložbe obuhvata odabrana djela iz kolekcije Muzeja savremene umjetnosti RS, koja su u Banjaluku prispjela u „Akciji solidarnosti likovnih umjetnika Jugoslavije i svijeta“. Akcija solidarnosti pokrenuta je već u prvim danima nakon zemljotresa kao plemeniti gest likovnih stvaralaca sa prostora tadašnje Jugoslavije, a potom i drugih krajeva svijeta, koji su odlučili da na svoj način, darovanjem umjetničkih djela, pruže podršku ugroženom gradu. Zahvaljujući tome prikupljeno je približno 750 umjetnina različitih medija, što je poslužilo kao temelj za osnivanje Umjetničke galerije Banjaluka, današnjeg Muzeja savremene umjetnosti RS, i činilo njen početni fundus.
Arhivsku postavku izložbe potpisuje arhivista-informatičar Saša Đukić (Udruženje arhivskih radnika RS), a umjetničku viša kustoskinja Žana Vukičević (Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske). Izložbu prati obimna dvojezična publikacija sa istorijskom ekspozicijom i raspravnim tekstom koji je napisao mr Vladan Vukliš, viši arhivista i pomoćnik direktora Arhiva Republike Srpske, kao i tekstom Žane Vukičević i katalogom odabranih djela.
