Mada se vrijeme u posljednjih nekoliko dana stabilizovalo, olujni vjetrovi se u Banjaluci mogu očekivati i u narednim sedmicama.
Da li je tokom nevremena bezbjedno hodati i voziti se alejama, pogotovo onim najstarijim, posađenim prije skoro 150 godina, u doba Austrougarske?
Banjalučki meteorolog veteran Nebojša Kuštrinović, koji se bavi i problemima vezanim za klimatske promjene, nedavno je za Srpskainfo upozorio da je drvoredima potrebna temeljit sistematski pregled, da bi stručnjaci utvrdili koje drvo treba liječiti, a koje se mora posjeći i zamijeniti mladim stablom.
Davor Lahovski, magistar hortikulture, koji je u Gradskoj upravi zadužen za zaštitu zelenih površina, parkova i drvoreda, kaže da takav “sistemaski pregled” nije potreban, jer se stanje stabala u drvoredima kontroliše svakodnevno.
-Logično je da s vremenom dolaze i oštećenja i bolesti, jer i drvo je živo biće i ima svoj rok trajanja. Ipak, često smo i mi iznenađeni, jer ima stabala, koja koja su vidljivo oštećena, ali odolijevaju olujama, a ima i onih koja su naizgled jaka i stamena, ali ih vjetar polomi – kaže Lahovski.
On podsjeća da su najstarije banjalučke aleje, one podignute u doba Austrougarske, u glavnoj gradskoj ulici, te u Kozarskoj i današnjoj Aleji Svetog Save.
Posječeno 70 stabala
– Među najstarija spadaju i stabla u parku “Mladen Stojanović”, drveće iza zgrade Arhiva RS, kao i borovi u Akvani i ispred Narodnog pozorišta RS – kaže Lahovskih.
On dodaje da u “austrougarskim” drvoredima dominiraju lipa, kesten i platani.
-Mada u prirodi ovo drveće ima znatno duži životni vijek, u gradskim uslovima, nakon 150 godina, dolazi do oštećenja i bolesti. Neka od tih oštećenja su vidljiva golim okom, a neka se mogu otkriti samo dubinskim pregledom – kaže Lahoski.
Na pitanje da li Banjalučani mogu mirno šetati starim alejama, Lahovski odgovara da se “za vrijeme oluja ipak treba kloniti takvih šetnji”.
Naravno da treba izbjegavati i vožnju tim ulicama, jer nikad se ne zna na kojem se drvetu može otkinuti grana – kaže Lahovski.
On dodaje da se u posljednje vrijeme stalno izdaju nalozi za intervencije, pa čak i za uklanjanje stabala koja mogu predstavljati potencijalnu opasnost i da je samo ove i prošle sezone bilo ozbiljnih intervencija u desetak banjalučkih ulica.
Praksa pokazuje da stanje nije najteže u najstarijim drvoredima.
Prošlog ljeta smo u Ulici Stepe Stepanovića uklonili 60 do 70 stabala američkog javora, koja su zasađena krajem pedesetih godina prošlog vijeka – kaže Lahovski i dodaje da je svako uklonjeno stablo zamijenjeno novom mladicom.
Objašnjava da je američki javor, kakav je zasađen na Starčevici, brzorastuća vrsta, ali da sa njim ima problema, pogotovo kad su u pitanju ženski primjerci ovog drveta, koji su krtiji od muških.
Stručnjaci procjenjuju da je trenutno stanje najalarmantnije u Ulici Kralja Petra Drugog u Novoj Varoši, u jednom od najljepših drvoreda u gradu, gdje je potrebno ukloniti dvije trećina stabala i zamijeniti ih novima.
– Ne znam kada ćemo to raditi, sve zavisi od raspoloživog novca, ali nadam se da će to biti na proljeće, ili najkasnije na jesen iduće godine – kaže Lahovski.
Stare i nove aleje
Najstarije banjalučke aleje podignute su u doba Austrougarske, od 1882. do 1885. godine. Pod nadzorom generala i plemića Alfreda fon Jelsona, vojska je tada zasadila 17 kilometara drvoreda, sa oko 4.700 stabala.
Tradicija sađenje drvoreda nastavljena je i tokom Kraljevine Jugoslavije i čuvenog bana Tise Milosavljevića, a potom i u Titovoj Jugoslaviji.
Kako navode u Gradskoj upravi, u posljedniih 10 godina u Banjaluci je zasađeno nekoliko novih drvoreda. Posebno su ponosni na drvorede u Ulici Olimpijskih pobjednika, u blizini Vlade RS, te u Bulevaru Živojina Mišića, koji vodi ka naselju Ada.
– U tom drvoredu, na potezu od Konzulata Hrvatske do “Incelovog” mosta, zasađen je crveni javor, koji je za samo godinu dana tako lijepo napredovao da je danas jedan od najljepših u gradu – kaže Davor Lahovski.
Izvor: Srpskainfo
