Banjaluka dobija četiri nove ulice. Komisija za pripremu imena naselja, ulica i trgova, prihvatila je različite inicijative i četiri nove ulice bi trebalo da nose nazive po Patrijarhu Pavlu, Saši Gvozdenu, Draženku Živkoviću i Jovanu Babiću.
Biografije ličnosti po kojima će nove ulice da dobiju naziv:
Gvozden (Petar) Saša, rođen u Banjaluci 11.02.1969. godine od oca Petra i majke Ljubice. Osnovnu školu završio na Starčevici – Banja Luka. Srednju Poljoprivrednu, smjer veterinarski završio u Banja Luci, upisao Ekonomski fakultet.
Služio je vojni rok u Leskovcu. Učesnik otadžbinskog rata od prvog dana u činu desetara kao pripadnik 3. čete drugog bataljona 16. motorizovane brigade. Posle samo deset dana po prelasku rijeke Save poginuo je 25. Septembra 1991. godine u selu Donji Bogićevci, opština Nova Gradiška. Odlikovan je posthumno medaljom zasluga za narod 30.05.1996. godine po odluci Predsjednika Republike Srpske.
Ulica Saše Gvozdena – nova ulica koja se pruža od Ulice Slobodana Dubočanina, i ide lijevo – između parcela br. 2413/3 i 2413/5, k.o. Banjaluka 5, u dužini od 200 m, a trasirana je po dijelu parcele br. 2413/4 k.o. Banjaluka 5.
Ulica Draženka Živkovića – nova ulica koja se pruža od Karađorđeve ulice, i ide lijevo – između parcela br. 36 i 65 , k.o. Čifluk, u dužini od 800 m, a trasirana je po parcelama br. 833,54/3, 53/3, 52/2, 55, 59/2, 60/4, 63/3 i dio 63/1, k.o. Čifluk.
Biografija:
Draženko Živković, sin Tomislava i Jelke, rođen u Banjaluci, 15.04.1965. godine; neoženjen. Po struci – mašinski tehničar; radio je kao poslovođa u „Incelu“, Banjaluka, RJ „Energana“. Uporedo sa poslom, upisuje Mašinski fakultet i uspješno završava prvu godinu studija. U daljem radu i školovanju, prekida ga rat.
Među prvima je mobilisan i kao rodoljub, rado se odaziva pozivu, i učestvuje u odbrani srpskog naroda u Zapadnoj Slavoniji, sve do kobnog 29.10.1991. godine, kada je, kao pripadnik Vojske bivše JNA, ranjen u Novskoj. Umro je od posljedica ranjavanja na VMA u Beogradu, 05. 11. 1991. godine.
Ulica književnika Jovana Babića – nova ulica koja se nalazi između pruge i rijeke Vrbanje, a pruža se od potoka Međaš, odnosno od kraja Carigradske ulice i ide sve do Bijelog potoka u dužini od 3300 m, a trasirana je po parcelama br. 14, 231, 242, 1632, k.o. Debeljaci. Komisija za pripremu imena naselja, ulica i trgova, razmatrajući predmetnu inicijativu na sjednici 23.05.2017. godine nije prihvatila prijedlog grupe građana MZ Debeljaci da se ulici da naziv: Ulica Vasilija Ostroškog jer na području grada već postoji ulica sa tim nazivom te predložila naziv: Ulica književnika Jovana Babića.
Biografija:
Jovan Babić, sin Mirka Književnik i publicista Jovan Babić rođen je 15. juna 1934. godine u Crnom Lugu kod Grahova. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, nižu gimnaziju u Drvaru, Učiteljsku školu u Banjaluci, studije u Novom Sadu i Sarajevu. Manji dio radnog vijeka proveo je u prosvjeti ( osnovnim školama i banjalučkoj učiteljskoj školi), a veći dio u novinarstvu, najkraće u banjalučkom Glasu, znatno duže u zagrbačkom Vjesniku i najduže u jugoslovenskoj Novinskoj agenciji Tanjug iz Beograda. Pored publicistike objavio je knjige: „Put u vječnost” 1984, „ Odbrana i smrt” 1986,. „ Uspenije Gavrilovo” 1994, „Drakulići” 1998, „Ždralovačke priče” 2001, „Biljezi u vremenu”, „Spomen hram” 2003, „Crljeni krov” 2005, „Krezubi lavovi” 2007, „Prometej sarajevskog Vidovdana” 2011 i „ Vrijeme nevremene” 2015. godine. Ono po čemu je Jovan Babnć danas poznat u Evropi i svijetu odnosi se na njegovo dugogodišnje angažovanje u otkrivanju i opisivanju ustaških zločina u okolini Banjaluke, prvenstveno Drakuliću, ali i u ostalnim okolnim mjestima o kojima je on prvi pisao. Zahvaljujući upravo Jovanu Babiću neki od lokaliteta ustaških zločina prepoznati su i obilježeni. Neke Babićeve priče prevedene su na strane jezike, ajedno od tri izdanja „Drakulići” objavljeno je na engleskom jeziku, što je značajno zbog širenja istine o strašnom zločinu koji je počinjen na tom lokalitetu. Bio je učesnik više naučnih tribina i predavanja iz oblasti književnosti i publicistike. Dobitnik je Prve nagrade za najbolji roman u RS „ Krezubi lavovi” u 2007. godini i Kočićeve nagrade 2012, a 2014 Zlatnog grba Grada Banjaluka. Jovan Babić je bio član udruženja književnika RS i Udruženja književnika Srbije. Stalno je živio i radio u Banjaluci. Preminuo je u Banjaluci 6. Jula 2015. godine.
Bulevar patrijarha Pavla – nova ulica u dijelu naselja „Novi Borik“, koja se pruža od Ulice Ada, i ide lijevo- između parcela br. 1/2 i 1/9, k.o. Banjaluka 5, u dužini od 220 m, trasirana je po parcelama br. 1/3 i 1/22, k.o. Banjaluka 5.
II Komisija za pripremu imena naselja, ulica i trgova, razmatrajući predmetnu inicijativu na sjednici od 28.09.2017. godine prihvatila je predloženi naziv Ekvator d.o.o. Banja Luka i predlaže novoj ulici u MZ Ada naziv: Bulevar patrijarha Pavla.
Biografija:
Patrijarh srpski Pavle, rođen je 11. septembra 1914. godine kao Gojko Stojčević u selu Kućanci, srez Donji Miholjac u Slavoniji, tada u Austrougarskoj, a sada u Hrvatskoj. Rano je ostao bez roditelja. Otac Stevan je otišao da radi u SAD, tamo je dobio tuberkulozu i „vratio se kući da umre“ kad je dečaku bilo tri godine, iza njega su ostala dva sina Dušan i Gojko. Posle toga majka Ana se preudala i rodila tri ćerke, i pri rođenju treće je umrla. Dušan i Gojko su ostali sa babom Dragom i tetkom, najstarijom očevom sestrom. Tetka ih je odgajila zajedno sa svojom ćerkom Agicom koja je bila devet godina starija od Gojka – patrijarha Pavla. Shvativši da je dijete „vrlo slabačko“, tetka ga je poštedjela seoskih poslova i omogućila mu da se školuje.
Četvororazrednu osnovnu školu završio je u Kućancima. Ljeto 1925. proveo je u manastiru Orahovica pripremajući se za odlazak na nastavak školovanja u Tuzlu. U Tuzli je završio nižu gimnaziju u periodu između 1925. i 1929. godine. Za to vrijeme je stanovao kod strica u desetočlanoj siromašnoj porodici. U školi je bio sklon „predmetima gdje ne mora da memoriše, kao što su matematika i fizika“, sjedio je u klupi sa jednim muslimanom i jednim Hrvatom. Vjeronauku mu je predavao
profesor Dimitrije Jankov koji je jedno vrijeme bio i rektor bogoslovije. Iako je iz vjeronauke imao dvojku, uticaj rodbine je prevagnuo i njegov izbor za nastavak školovanja bio je bogoslovija.
Posle završene niže gimnazije u Tuzli (1925—1929) završio je šestorazrednu bogosloviju u Sarajevu (1930— 1936). U to vrijeme bogoslovijom je upravljao mitropolit Petar Zimonjić. U školi je bio zapažen kao dobar pojac, bio je drugi tenor. Volio je da pjeva i u selu, pa su ga zvali „pjevalica“. U Sarajevu je bio član društva „Trezvena mladež“ koje se borilo protiv opijanja i pušenja, u gradskom odboru za sve sarajevske srednje škole bilo je pet članova među kojima Gojko Stojčević i Miodrag Milovanović. U to vreme stanovao je u internatu bogoslovije. Do 1936. njegov brat Dušan je postao obućar i oženio se, a Gojko je ljeta provodio kod tetke na selu baveći se poljoprivrednim poslovima.
UBeogradje došao 1936. godine, gdje je upisao Bogoslovski fakultet. Tu je vanredno završio i vittte razrede Šeste beogradske gimnazije da bi mogao da upiše uporedo i Medicinski fakultet. Na Medicinskom fakultetu je stigao do druge godine studija, a Bogoslovski fakultet je završio. U Beogradu gaje zatekao i Drugi svjetski rat. Početkom rata da bi se izdržavao radio je na beogradskim građevinama, a to mu nije odgovaralo zbog slabog zdravlja. Na poziv svog školskog druga Jeliseja Popovića, koji je bio iguman manastira Svete Trojice, odlazi 1942. u ovaj ovčarsko-kablarski manastir gdje je proveo sledeće dve godine rata. U to vrijeme njegovog brata Dušana ubile su ustaše.
Tokom 1944. zaposlio se kao vjeroučitelj i vaspitač u domu za decu izbjeglu iz Bosne u Banji Koviljači. Kada je djecu izvodio na rijeku jedan dječak je počeo da se davi i Gojko je skočio u hladnu vodu da mu pomogne. Ubrzo se teško razbolio „na plućima“ i ljekari su vjerovali da je tuberkuloza predviđajući mu još tri mjeseca života. Otišao je tada umanastir Vujangde je živio neko vrijeme izolovan od ostalih monaha i uspio je da se izliječi od ove bolesti. U znak zahvalnosti izrezbario je i poklonio manastiru drveni krst sa raspećem. Tokom 1945. godine bratstvo iz Vujna se preselilo u manastir Blagoveštenje gdje je bio iguman Julijan Knežević. Gojko je tada bio iskušenik i jedini među bratstvom koji je imao završen Bogoslovski fakultet. Među iskušenicima je bio i Milisav, kasnije arhimandrit Jovan Radosavljević. Gojko je za svoga duhovnika izabrao jeromonaha Makarija Milovanovića, starešinu ženskog manastira Jovanje. Makarije je tada bio star monah, vodio je strog podvižnički život i bio asketa. Gojko je zamonašen umanastiru Blagoveštenju 1948. godine i dobio ime Pavle, prema apostolu Pavlu. Zamonašio ga je njegov duhovnik Makarije. Ubrzo se zamonašio i Milisav koji je za svog duhovnika izabrao Pavla. Od 1949. do 1955. godine bio je u monaškom bratstvu manastira Rače, gdje su prešli još neki monasi iz Blagoveštenja. Školsku 1950/51. godinu proveo je kao učitelj zamjenik u prizrenskoj Bogosloviji sv. Kirila i Metodija.
U čin jeromonaha unaprijeđen je 1954, protosinđel je postao 1954, aarhimandrit 1957. Od 1955. do 1957. godine bio je na postdiplomskim studijama na Bogoslovskom fakultetu u Atini. Odluku Sinoda da ga pošalje u Atinu, u manastir Raču mu je doneo profesor protaSteva Dimitrijević. Izabran je za episkopa raško- prizrenskog 29. maja 1957. godine, a posvećen je 21. septembra 1957. godine, u beogradskoj Sabornoj crkvi. Čin posvećenja obavio je patrijarh srpski Vikentije. Za episkopa raško-prizrenskog ustoličen je 13. oktobra 1957. godine, u prizrenskoj Sabornoj crkvi svetog Đorđa. U Eparhiji raško-prizrenskoj gradio je nove crkve, obnavljao stare i porušene, posjećivao i monašio nove sveštenike i monahe. Starao se o Prizrenskoj bogosloviji, gde je povremeno držao i predavanja iz
crkvenog pjevanja i crkvenoslovenskog jezika. Često je putovao, obilazio i služio u svim mjestima svoje Eparhije. Sa kosovskim egzodusom, Prizrenska bogoslovija Svetog Kirila i Metodija je privremeno premještena u Niš, a sjedište raško-prizrenske eparhije iz Prizrena u manastir Gračanicu.
Kao episkop raško-prizrenski svjedočio je uUjedinjenim nacijamapred mnogobrojnim državnicima, o stradanju srpskog naroda na Kosovu i Metohiji. Pisao je izveštaje Svetom sinodu o teškom položaju Srba i pravoslavne crkve na Kosovu i Metohiji. Na autobuskoj stanici u Prizrenu fizički gaje napao jedan Albanac, a bilo je i drugih verbalnih i fizičkih napada. Po svojoj eparhiji je uglavnom išao pješke, od Peći do manastira Pećke patrijaršije, od Prištine do manastira Gračanice. Gdje nije mogao pješke išao je autobusom jer eparhija nije imala auto, kasnije je eparhija imala jedan vartburg. Imajući u vidu zasluge patrijarha srpskog Pavla na naučnom bogoslovskom polju, Bogoslovski fakultet Srpske pravoslavne crkve u Beogradu, dodjelio mu je 1988. godine zvanje počasnog doktora bogoslovlja.
Za patrijarha Srpske pravoslavne crkve izabran je 1. decembra 1990. Sutradan, 2. decembra, ustoličen je u Sabornoj crkvi u Beogradu. Ceremoniju je izvršilo 12 episkopa, 12 sveštenika i 13 đakona. Izbor je obavljen za života prethodnog patrijarha, Germana, zbog njegove dugotrajne teške bolesti na prijedlog ljekarskog Konzilijuma Vojnomedicinske akademije koje su potrvđene stručnim nalazom. Pavlovo ime našlo se na listi kandidata u devetom krugu glasanja. Dovoljan broj glasova za ulazak na listu kandidata u prvom krugu dobili su episkop šumadijski Sava i episkop žički Stefan, a tek u devetom krugu „cenzus“ je prešao i episkop raško- prizrenski Pavle. Posle toga, po tzv. apostolskom načinu biranja, koverte sa imenima trojice kandidata stavljene su na Jevanđelje, arhimandrit tronoški Antonije Đurđević ih je promješao i potom izvukao koverat sa imenom patrijarha. Najstariji prisutni velikodostojnik mitropolit sarajevski Vladislav otvorio je koverat i pročitao ime. Mitropolit Vladislav je bio patrijarhov školski drug iz bogoslovije u Sarajevu, a arhimandrit Antonije zajedno sa njim sabrat manastira Rače. Novi 44. patrijarh SPC tada je rekao:
„Moje su snage slabe, to svi znate. Ja se u njih ne nadam. Nadam se u vašu pomoć, kažem i ponavljam, u pomoć Božju kojom me je On i do sada držao. Neka bude Bogu na slavu i na korist Njegovoj crkvi i našem napaćenom narodu u ova teška vremena. Mi nemamo nikakav program patrijaršijske delatnosti, naš program je Jevanđelje Hristovo.”
Kasnije je o tom izboru za patrijarha rekao „nisam očekivao, još manje želeo“. U manastiru Pećka patrijaršija ustoličen je 22. maja 1994. godine, u tron pećkih patrijarha. Bavio se i naučnim radom. Objavio je monografiju o manastiru Deviču, Devič, manastir Svetog Joanikija Devičkog (1989, drugo izdanje 1997). U Glasniku Srpske pravoslavne crkve, od 1972. godine objavljivao je studije iz Liturgike u obliku pitanja i odgovora, od kojih je nastalo trotomno djelo Da nam budu jasnija neka pitanja naše vere, I, II, III (1998). Priredio je dopunjeno izdanje Srbljaka, koje je Sinod Srpske pravoslavne crkve izdao 1986. godine. Takođe, priređuje Hristijanskije prazniki od M. Skabalanoviča. Autor je i izdanja Trebnika, Molitvenika, Dopolniteljnog trebnika, Velikog tipikai drugih bogoslužbenih knjiga u izdanju Sinoda. Pitanja i odgovori čtecu pred preoizvodstvomob]avljuje 1988. godine, a Molitve i molbe 1990. Zaslugom patrijarha Pavla umnožen je u 300 primjeraka Oktoih iz štamparije Đurđa Crnojevića. Patrijarh Pavle je dugo godina bio predsjednik komisije Svetog arhijerejskog sinoda za prevod Svetog pisma (Novog zaveta), čiji je prvi prevod, koji je zvanično odobren od Crkve, objavljen 1984, a ispravljeno izdanje ovog prevoda 1990. godine. Isto tako, bio
je predsjednik Liturgičke komisije pri Svetom arhijerejskom sinodu, koja je pripremila i štampala Služebnik na srpskom jeziku.
Za vrijeme mandata patrijarha Pavla obnovljeno je i osnovano više eparhija. Obnovljena je Bogoslovija na Cetinju 1992. godine. Otvorena je 1994. godineDuhovna akademija Svetog Vasilija Ostroškog u Srbinju (Foča) i Bogoslovija u Kragujevcu 1997. godine, kao odsjek Bogoslovije Svetog Save u Beogradu. Osnovana je i informativna služba Srpske pravoslavne crkve Pravoslavlje Pres. Pokrenuo je 1993. godine u Beogradu Akademiju za umetnosti i konzervaciju, sa nekoliko odsjeka (ikonopis, freskopis, konzervacija), slijedećih godina nastava vjeronauke je vraćena u škole (2002), kao i Bogoslovski fakultet u okvire Beogradskog univerziteta iz koga su ga komunističke vlasti izbacile 1952. godine. Imao je značajnu ulogu u prevazilaženju raskola mitropolije novogračaničke u Americi koji je trajao više decenija. Putovao je uAmerikuviše puta (1992, 1996, 1998, 1999 i 2001) i u Australiju (2004). Svako jutro, osim ako nije išao u neku drugu crkvu, služio je liturgiju u Patrijaršiji i pričešćivao se, a svako veče je bio na večernjoj službi u Sabornoj crkvi zajedno sa ostalim sveštenicima za pjevnicom. Sa sobom je uvek nosio Sveto pismo i molitvenik. Po Beogradu je išao gradskim prevozom ili peške. Živio je asketskim životom, sam je šio i krpio odjelo i cipele, i obavljao ostale majstorske poslove u Patrijaršiji. Na Savindan 1997. predvodio je u Beogradu litiju koja je prošla kroz kordon policije u Kolarčevoj ulici. To je bilo u vrijeme demonstracija posle lokalnih izboraiz novembra 1996. godine. Dok je bio patrijarh nije primao patrijaršijsku platu, nego jedino penziju iz perioda dok je bio episkop raško- prizrenski. Njegov duhovnik i ispovednik sveštenstva arhiepiskopije beogradsko- karlovačke više godina bio je protojerej-stavrofor Miodrag Milovanović, školski drug iz bogoslovije u Sarajevu, koji. je gostovao u emisiji „Agape“ naStudiju B 15. novembra 2009. i pričao o patrijarhu Pavlu. Šef patrijarhovog kabineta bio je Momir Lečić. Povremeno se ispovedao svetom Tadeju Vitovničkom.
Dana 8. decembra 2005. primljen je na liječenje u Vojnomedicinsku akademiju zbog povrede kuka prilikom pada u svojim odajama. Ubrzo se oporavio od ove povrede i vratio u Patrijaršiju. Pred Vaskrs 2006. se opekao vrelom vodom prilikom kupanja, pa je ponovo otišao na VMA gdje je dočekao ovaj praznik, ubrzo se oporavio i vratio svojim obavezama u Patrijaršiji. Primljen je na liječenje na Vojnomedicinsku akademiju u Beogradu 13. novembra 2007. godine veoma iscrpljen i sa jakom upapom pluća. Tu je proveo dvije godine na oporavku i liječenju, do svoje smrti.
Patrijarh srpski gospodin Pavle je preminuo u Beogradu na Vojnomedicinskoj akademiji posle duže bolesti, u nedelju 15. novembra 2009. Godine oko 10.45 časova. Rano tog jutra pričestio ga je jeromonah Metodije, a patrijarh je kasnije umro u snu. Vlada Srbijeje povodom njegove smrti proglasila trodnevnu žalost u Srbiji (16, 17 i 18. novembar 2009), a dan sahrane 19. novembar bio je dan žalosti u Beogradu, Republici Srpskoj i u distriktu Brčko. Od nedelje 15. novembra do četvrtka 19. novembra tijelo patrijarha Pavla nalazilo se u Sabornoj crkvi gdje su neprestalno čitane molitve i gdje su vjernici dolazili da mu odaju počast. U nedelju 15. novembra oko 22 sata kolona ispred Saborne crkve bila je duža od kilometra, slično je bilo i narednih dana kada se red ispred Saborne crkve prostirao ulicom kralja Petra i knez Mihailovom do palate „Albanija“. Patrijarh je, prema sopstvenoj želji izraženoj u testamentu, sahranjen umanastiru Rakovica. Datum sahrane bio je četvrtak 19. novembar 2009. godine. Tog dana za upokojenog liturgija je bila u Sabornoj crkvi sa početkom u 7 sati i 30 minuta i služili su je patrijarh vaseljenski Vartolomej i čuvar patrijaršijskog trona mitropolit Amfilohije zajedno sa ostalim vladikama i
sveštenicima. Posle toga litija sa patrijarhovim tijelom je krenula premahramu Svetog Save gdje je održano opjelo u 11 sati. Prema procjeni policije u litiji i na opjelu bilo je prisutno oko 600.000 ljudi. Osim patrijarha Vartolomeja i mitropolita Amfilohija, prisutnima na opjelu se obratio i predsednik Srbije Boris Tadić. Bio je prisutan veći broj crkvenih poglavara i delegacija, a od pravoslavnih poglavara osim vaseljenskog patrijarha bili su: rumunski patrijarh Danilo, albanski arhiepiskop Anastasije, češki i slovački Hristifor, umesto ruskog patrijarha Kiriladošla je delegacija na čelu sa mitropolitom minskim Filaretom, a bio je prisutan i arhiepiskop nepriznate Makedonske pravoslavne crkve – Ohridske arhiepiskopije, Stefan. Posle opjela povorka je krenula prema manastiru Rakovica gdje je patrijarh sahranjen oko 13.50 časova, u manastirskom dvorištu pored patrijarha Dimitrija. Sahrana u manastiru Rakovica bila je bez prisustva kamera pred oko hiljadu ljudi kojima se obratio mitropolit minski Filaret. Patrijarhova želja je bila da se na sahranu ne donose vijenci, nego da se umjesto toga da prilog za izgradnju hrama Svetog Save.
Na opjelu je mitropolit Amfilohije citirao njegove riječi:
„Kad se čovek rodi, ceo svet se raduje, a samo on plače. Ali, treba da živi tako da, kad umre, ceo svet plače, a samo on se raduje.”
Patrijarh Pavle je dobio brojna odlikovanja:
- U januaru 2002, tokom posete Rusiji, uručene su mu nagrade Međunarodnog fonda za unapređenje jedinstva pravoslavnog naroda i Fonda svetog apostola Adreja prvozvanog.
- U septembru 2004, na devedeseti rođendan patrijarha Pavla, predsednik Srbije i Crne Gore Svetozar Marović odlikovao gaje Ordenom Nemanje prvog stepena.
- Povodomdana državnosti Srbije, 15. februara 2007, Aleksandar II Karađorđević mu je dodelio Orden Karađorđeve zvezde prvog stepena. Orden je u njegovo ime primio Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.^
- Godine 2009. je primio ruski orden Dostojanstvo zbog „značaja koji je imao u danima iskušenja kroz koje su srpski narod i Crkva prošli“
